مهارت‌های شناختی توانایی‌های مختلف افراد را مورد هدف قرار می‌دهد تا بتوانند به‌خوبی اطلاعات را پردازش کنند، موضوعات جدید را به سرعت یاد بگیرند و از اطلاعات جدید برای حل مشکلات استفاده کنند. در حقیقت مهارت شناختی مجموعه‌ای از توانایی‌های مختلف ذهنی است که همگی با یکدیگر ارتباط دارند. این توانایی‌های ذهنی به دقت، حافظه، قوه بصری، ادارک و استدلال اشکال فضایی مربوط هستند و همچنین عملکردهای دیگر ذهن مانند انعطاف‌پذیری ذهنی، مهارت حل مساله و توانایی تصمیم‌گیری را شامل می‌شوند. این مهارت ها از طریق آزمون‌های مهارت سنجی ارزیابی می‌شوند
در حقیقت این ذهن است که کمک می‌کند چه انتخاب‌هایی در زندگی داشته باشیم، کوچک یا بزرگ بودن تصمیم‌ها فرقی نمی‌کند. این انتخاب می‌تواند بین انتخاب دو نوع مواد خوراکی مختلف باشد تا انتخاب شغل آینده، به هر حال همه و همه به مهارت توانایی شناختی افراد بستگی دارد.
در این مطلب قرار است به این موضوع بپردازیم که تست‌های توانایی شناختی چگونه می‌توانند برای مهارت سنجی و استعدادیابی در روند استخدامی مورد استفاده قرار بگیرند، بنابراین برای پی بردن به جواب این سوال تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
فهرست مطالب
انواع تست توانایی شناختی و مهارت سنجی
از آن جایی که هوش جنبه‌های مختلفی دارد، تست‌های زیادی نیز برای مطابقت با این جنبه‌ها به‌وجود آمده‌اند تا دقت این تست‌ها را افزایش دهند. در حالت کلی شش تست مختلف توانایی شناختی وجود دارد که مهارت سنجی داوطلبان بر اساس آن‌ها انجام می‌گیرد:
- توجه به جزئیات
- توانایی حل مساله
- تفکر انتقادی
- استدلال عددی
- درک مطلب
- استدلال فضایی
بتاتیک که یک پلتفرم هوشمند مهارت سنجی است، برای پی بردن به توانایی‌ها و مهارت‌های متقاضیان دریافت موقعیت شغلی، از آزمون واندرلیک استفاده می‌کند، در این آزمون 4 دسته سوال وجود دارد که توانایی استدلال عددی، کلامی، انتزاعی، مکانیکی و آگاهی مکانی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
چگونه آزمون توانایی شناختی عمل می کند؟
در این بخش از مطلب به این موضوع می‌پردازیم که هر یک از تست‌ها چه مواردی را اندازه‌گیری می‌کنند و برای چه نقش‌هایی مفید هستند. خوشبختانه تست‌های روانشناختی برای هر موقعیت شغلی مفید هستند و هر کسب‌وکاری می‌تواند از پاسخ این تست‌ها برای استعدادیابی کارمندان آینده خود استفاده کند و از دیگر مزیت‌های آزمون روانشناختی بهره ببرد.
توجه به جزییات!
در توجه به جزئیات با وجود دریافت حجم زیادی از اطلاعات، باید داوطلب آزمون بتواند تنها به خواسته سوال توجه کند و به جنبه‌های نامربوط توجهی نداشته باشد.
بدون شک، روزانه اطلاعات زیادی دریافت می‌کنیم که در بیشتر مواقع به کار ما مربوط نیست، در چنین شرایطی توانایی تمرکز بر جزئیات مهم، می‌تواند به هر فردی کمک کند که در شغل خود بهترین باشد.
در این تست، توانایی‌های داوطلب در موارد زیر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد:
- تطبیق اطلاعات: آیا داوطلب آزمون می‌تواند با استفاده از اطلاعات موجود در سوال، دیگر توضیحات را با یکدیگر به درستی تطبیق دهد؟
- فیلتر اطلاعات: آیا فرد آزمون‌دهنده می‌تواند به نکات کلیدی متن از پاراگراف‌های طولانی پی ببرد؟
- مقایسه عبارت‌ها: آیا داوطلب آزمون می‌تواند به سرعت، تفاوت‌های موجود را بین دو عبارت مشابه تشخیص دهد؟
- سنجش سازگاری متن: آیا داوطلب آزمون می‌تواند متن را از نظر سازگاری منطقی مورد ارزیابی قرار دهد؟
یقینا در هر موقعیت شغلی توجه به جزئیات اهمیت دارد، اما برای مشاغلی که آخرین بازبینی‌ها را برعهده دارند و با یک عدم توجه درست، کل کار تیم زیر سوال می‌رود، بررسی پاسخ این تست از اهمیت بالایی برخوردار است. شغل‌هایی که به پاسخ این تست نیاز دارند، شامل موارد زیر است:
- نمایندگان خدمات مشتری
- دستیار فعالیت‌های اجرایی
- توسعه‌دهنده و تستر نرم افزار
- حسابداران و تحلیلگران مالی
- نویسندگان و ویراستاران
توانایی حل مسئله!
در مهارت حل مساله فرد می‌تواند با استفاده از داده‌های موجود، تصمیم‌های هوشمندانه بگیرد. در واقع توانایی برخورد با یک مشکل و ارزیابی راه‌حل‌ها برای مقابله با آن را در برمی‌گیرد.
به‌طور کلی، این که یک فرد چگونه با موقعیت‌های جدید روبرو می‌شود به مهارت حل مساله او بستگی دارد. تست‌های حل مساله توانایی داوطلب را در دسته‌های زیر مورد بررسی قرار می‌دهند:
- اولویت‌بندی کارها: توانایی برنامه‌ریزی برای کارها مطابق با اولویت‌های موجود
- توانایی تفکر منطقی: تفسیر داده‌ها و استفاده از منطق برای تصمیم‌گیری
- تفسیر قوانین موجود: اولویت‌بندی کارها طبق مجموعه‌ای از قوانین
- نتیجه‌گیری: تجزیه و تحلیل اطلاعات عددی و متنی برای نتیجه‌گیری نهایی
نمره نهایی تست حل مساله برای نقش‌هایی مهم است که موقعیت‌ها به‌طور دائم تغییر می‌کنند و فرد باید بتواند در آن شرایط تصمیم‌های درست و منطقی بگیرد. در حالت کلی طراحی این تست برای شغل‌های زیر مناسب است:
- پشتیبانی مشتری
- مدیریت پروژه و محصولات
- کارمندان خدمات درمانی
- مدیران
- مهندسان
تفکر انتقادی!
در محیط‌های کاری، تفکر انتقادی به این معنا است که فرد می‌تواند اطلاعات را تجزیه و تحلیل کند و به شیوه‌ای درست از آن‌ها استفاده کند. کسانی که در این تست نمره خوبی کسب می‌کنند، می‌توانند اطلاعات زیادی را به‌طور همزمان در ذهن نگه دارند و از آن‌ها به شیوه‌ای صحیح استفاده کنند.
تفکر انتقادی توانایی‌های داوطلب آزمون را در موارد زیر مورد ارزیابی قرار می‌دهد:
- نتیجه‌گیری صحیح از اطلاعات ارائه شده
- تفسیر توالی‌ها
- تعیین علت و معلول برای ایجاد یک ارتباط بین اقدامات و نتایج
- تشخیص فرضیات برای پی بردن به اطلاعاتی که در توضیحات بیان نشده
تست‌های تفکر انتقادی برای موقعیت‌های شغلی پیچیده‌ای که به توانایی بالایی از تفکر تحلیلی نیاز دارند، کاربرد بیشتری دارند. این موقعیت‌های شغلی شامل موارد زیر هستند:
- وکیل
- مدیر اجرایی
- دانشمند
- توسعه‌دهنده
استدلال عددی!
در تست‌های استدلال عددی، توانایی داوطلب آزمون برای استفاده مفید از اعداد است. در این آزمون‌ها، توانایی داوطلب برای نتیجه‌گیری از نمودارها، جدول‌ها و دنباله اعداد سنجیده می‌شود. این مهارت برای موقعیت‌های شغلی که به نتیجه‌گیری از داده‌ها نیاز دارند، مهم است.
تست‌های استدلال عددی، توانایی داوطلب را در موارد زیر بررسی می‌کنند:
- تفسیر اعداد، کسرها و درصدها
- درک الگوهای عددی
- تفسیر جدول‌ها و نمودارها
همان‌طور که گفتیم مهارت استدلال عددی برای موقعیت‌های شغلی که با داده‌ها سروکار دارند، بسیار مهم است. فرقی نمی‌کند که قرار است داده‌های مالی را تفسیر کنید یا به تفسیر اطلاعات بهره‌وری افراد بپردازید. این موقعیت‌های شغلی شامل موارد زیر است:
- مدیران مالی
- مهندس
- محقق
- معمار
- تحلیلگران کسب‌وکار
درک مطلب!
در این تست، فرد باید بتواند متن را به سرعت بخواند و برای رسیدن به پاسخ سوالات تست، تفسیر کند. برخورداری از این توانایی در محیط کار بسیار ارزشمند است، زیرا باید بتوانید مهارت‌های جدید را به سرعت یاد بگیرید و اطلاعات موجود را تحلیل و تفسیر کنید.
در تست‌های درک مطلب توانایی شناختی، توانایی داوطلب در موارد زیر بررسی می‌شود:
- خواسته اصلی متن چیست؟
- تفسیر متن بر اساس بخشی از آن
برای موقعیت‌های شغلی که تمام روز را پشت کامپیوتر هستند و با محتواهای متنی سروکار دارند، برخورداری از توانایی درک مطلب بسیار مهم است. مشاغلی مانند زیر:
- دانشمندان و محققان
- معلم
- ویراستار و نویسنده
- نماینده خدمات مشتری
استدلال فضایی!
در استدلال فضایی توانایی ادراک، به خاطر سپردن و استدلال فضایی اشیا مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این آزمون مهارت‌های تفکر تحلیلی داوطلب ارزیابی می‌شود.
مهارت استدلال فضایی تاثیر مهمی در شغل‌های مرتبط با علوم، فناوری، مهندسی و ریاضی دارد. نمره نهایی این تست برای مشاغل زیر از دیگر شغل‌ها مهم‌تر است:
- مهندسی مکانیک
- مهندسی شیمی
- محقق
- طراح
- معمار
راهنمای مرحله به مرحله استخدام با استفاده از آزمون روانشناختی
بعد از بررسی انواع تست‌های توانایی شناختی، اکنون قصد داریم در این بخش به این موضوع بپردازیم که چگونه باید از این تست‌ها در فرآیند استخدامی استفاده کنید تا بهترین نتیجه را دریافت کنید. در ادامه در چندین مرحله بهترین روش استفاده از آزمون‌های توانایی شناختی را مطرح می‌کنیم:
- انتخاب مناسب تست توانایی شناختی: یک تست مرتبط را بر اساس نیازهای شغلی که به‌دنبال آن هستید، انتخاب کنید. برای مثال اگر موقعیت شغلی، ارتباط زیادی با محتواهای متنی دارد، مهارت درک مطلب داوطلب را ارزیابی کنید.
- ایجاد یک معیار: برای بررسی پاسخ تست‌های روانشناختی یک معیار تعیین کنید. از این رو، می‌توانید داوطلبان آزمون را بهتر با یکدیگر مقایسه کنید.
- ارزیابی نتایج: باید هر یک از داوطلبان آزمون را نسبت به معیاری که در نظر گرفته‌اید، ارزیابی کنید. اگر داوطلب آزمون، نمره‌ای پایین‌تر از معیار تعیین شده دارد، او را از رقابت حذف کنید. داوطلبان با نمره مناسب را به مصاحبه دعوت کنید.
- مصاحبه با داوطلبان واجد شرایط: اگر فرد در آزمون نقطه قوت یا ضعفی داشت، سعی کنید در طول مصاحبه سوالاتی بپرسید که بیشتر در این باره اطمینان پیدا کنید.
- تصمیم بگیرید: از نتیجه آزمون توانایی شناختی در ترکیب با ارزیابی‌های دیگر استفاده کنید، دقت داشته باشید که اکتفای تنها به پاسخ این آزمون، به هیچ عنوان کار صحیحی برای استخدام افراد نیست.
- به‌روزرسانی معیارها: با گذشت زمان، معیارهای خود را با بررسی نمرات داوطلبان آزمون به‌روز کنید. با دریافت اطلاعات بیشتر، طبیعتا می‌توانید تصمیم‌های هوشمندانه‌تری بگیرید.
با استفاده از این مراحل، می‌توانید در مدت زمان کوتاهی، کارمندانی استخدام کنید که برای آن موقعیت شغلی عالی هستند و می‌توانند در پیشبرد اهداف تیم عالی عمل کنند.
سخن نهایی
همان‌طور که گفتیم آزمون توانایی شناختی و مهارت سنجی انواع مختلفی دارد و هر کدام از آن‌ها می‌توانند تنها بعضی از مهارت‌های افراد را ارزیابی کنند. بنابراین هر کسب‌وکاری برای هر یک از موقعیت‌های شغلی، باید یک تست متناسب را انتخاب کند، تا سنجش داوطلبان به شیوه‌ای عادلانه انجام گیرد.
